ALZHEİMER HASTALIĞI

Yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte özellikle gelişmiş ülkelerde önemli bir sağlık sorunu olan Alzheimer Hastalığı, ülkemizde de önemli bir artış göstermektedir. 2017 TUİK verilerine göre Alzheimer hastalığından hayatını kaybeden yaşlı birey sayısı 6.000’den 12.000’e yükselerek iki kat artış göstermiştir. 2015 Dünya Alzheimer Raporu’na göre 2015’te tüm dünyada 46 milyon olan Alzheimer hastasının, 2030 yılında 74 milyona ulaşacağı tahmin edilmekte ve tüm dünyada görülen bu artışın sebebinin toplumun yaşlanması olduğu bildirilmektedir.
Alzheimer hastalığı, beyinde bazı bölgelerde, nöron kayıpları ile birlikte hatırlamayı, bilişsel süreçleri, motor becerileri olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. Bellek ve hafıza bozukluğu ile başlayarak, mental işlevlerin yerine getirilememesi, hastalık ilerledikçe motor ve sözel becerilerdeki kayıplar nedeniyle hastanın yaşam kalitesini bozan ve ilerleyen aşamalarda hastanın, bakım veren kişiye tam bağımlı olmasına neden olan bir hastalıktır. 
Erken dönem belirtisi bellek bozukluğudur. Kişi yakın geçmişi hatırlamakta zorlanmaktadır. Hastalık ilerledikçe dikkat, konuşma bozukluğu, düşünce ve davranış bozuklukları, bilişsel alanda işlev kayıpları, günlük yaşam aktivitelerinde bozulmalar görülür. Başlangıçta sadece hafıza bozukluğu ile ortaya çıkan hastalık, yeni bilgileri öğrenememe, yakın geçmişi hatırlayamama, yeni hafıza oluşturamama şeklinde olup, uzak hafıza korunurken, hastalığın ilerleyen aşamalarında uzak hafızanın da, yani eski hatıraların ve bilgilerin de hatırlanamadığı görülür. 
Hastalığın klinik belirtileri 7 evreye ayrulabilir.
1.evre: Düşünce zayıflıkları şeklindedir, kişinin yaşantısını olumsuz etkilemez.
2.evre: Cüzdan, anahtar, gözlük gibi kişisel eşyaların yerlerini sık sık unutma…
3.evre: İsimleri hatırlama zorluğu… Sıklıkla eşyaların kaybedilmesi, planlama becerilerinde zayıflama…
4. evre: Kısa süreli bellekte önemli kayıplar oluşmaya başlar, kişisel geçmişle ilgili bellek zayıflıkları, hatırlama güçlükleri görülür…
5.evre: Yer ve zaman kavramlarında karışıklıklar görülmeye başlar. Adres, telefon numarası, mezun olduğu okul… gibi bilgileri hatırlama güçlüğü yaşar, motor becerilerde zayıflama görülür. Banyo, giyinme, tuvalet ihtiyacı gibi günlük aktivitelerde yardıma ihtiyaç duyar. 
6.evre: Konuşma ve ifade edebilme güçlükleri görülür… Tuvaletini tutma sorunları görülebilir.
7.evre: Kişinin konuşma yetisi azalmış ya da tamamen kaybolmuştur. Yutma zorluğu görülebilir. Tam bağımlılığın görüldüğü,sürekli bakıma ihtiyaç duyulan aşamadır. 
Alzheimer Hastalığında en önemli risk faktörü yaştır, 65 yaş ve üstü görülme sıklığı her 5 yılda bir iki katına çıkmaktadır. Düşük eğitim düzeyi, kadın olmak, ailede down sendromunun varlığı, bilinç kaybına sebep olan kafa travmaları, aşırı alkol tüketimi, diyabet hastalığı, yüksek tansiyon, kalp ve damar hastalıkları önemli risk faktörleri arasında yer almaktadır. Hastalıktan en önemli koruyucu faktörün ise eğitim düzeyi olduğu söylenmektedir. 
Alzheimer hastalığı, kesin tedavisi olmayan bir hastalık olup, tedavisinde hatalığın ilerlemesini yavaşlatmak, belirtileri azaltmak hedeflenmektedir. Hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya yönelik ilaç tedavilerine ek olarak, uğraşı, müzik, sanat, spor aktiviteleri önerilmektedir. Araştırmalar düzenli yürüyüş yapmanın, bisiklet sürmek, yüzmek, egzersiz yapmak, sosyal aktivitelerde bulunmanın hastalığa yakalanma riskini azalttığını göstermektedir. Öyle ki, 6 ay boyunca hastada 4 gün 30 dakika düzenli yürüyüş yapan Alzheimer hastalarında bilişsel ve motor fonksiyonlarda önemli oranda gelişmelerin ortaya çıktığı görülmüştür. Bu yüzden hem Alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltması hem de hastalığın ilerlemesini kontrol altına alması açısından spor, sanat aktiviteleri, düzenli yürüyüş ya da egzersiz yapmak, aktif sosyal hayatın içinde olmak, sosyal aktivitelerde bulunmak, yeni şeyler öğrenmek, kişiler arası ilişkileri ve sosyal bağları güçlendirmek bu hastalıktan korunmada çok önemlidir. 
Hayat boyu biriktirdiğiniz güzel anıların sizi terk etmemesi, her daim hafızanızın kapılarını çalması dileğiyle…