Denizlerin sessiz katili: Hayalet ağlar
Karadeniz'de her yıl bin kilometrenin üzerinde balıkçı ağı denizin karanlık sularında kayboluyor. Avcılık sırasında kopan, terk edilen ya da unutulan bu ağlar, 'hayalet ağ' adıyla deniz ekosisteminin en tehlikeli tehditlerinden birine dönüşüyor. Plastik ağırlıklı atıkların yüzde 10 ila 20'sini oluşturan hayalet ağlar, yıllarca denizlerde avlanmayı sürdürerek balıklardan deniz memelilerine, kuşlardan mercanlara kadar birçok canlıyı tuzağa düşürüyor ve kimyasal kirliliğe yol açıyor.
Prof. Dr. Erüz: “Hayalet ağlar denizde bulunan plastik ağırlıklı çöplerin yaklaşık yüzde 10 ila 20'sini oluşturuyor”
Karadeniz'de yapılan hayalet ağ çalışmaları ile ilgili bilgiler veren Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Coşkun Erüz, bilimsel çalışmalarda hayalet ağların yaklaşık 4 ile 20 yıl arasında aktif olarak denizde avlamaya devam ettiğini belirterek, "Denizlerde balık avlamak amacıyla kullanılmış olan ancak avlama amacı dışına çıkarak bir şekilde terk edilmiş, kaybedilmiş ya da bu şekilde koparak kaybolmuş olan ağ ve diğer balık balıkçılık ekipmanlarını hayalet ağ olarak adlandırıyoruz. Hayalet ağlar denizde bulunan plastik ağırlıklı çöplerin yaklaşık yüzde 10 ila 20'sini oluşturuyor. Yılda 8 milyon ton gibi plastik kökenli atığın denize girdiğini düşünürsek bunun yüzde 10'u 800 bin ton, yüzde 20'si 1 milyon 600 bin ton gibi çok büyük bir miktarı oluşturuyor. Bu ağlar diğer plastik ve malzemeler gibi bir kütle şeklinde değil alana yayılmış geniş alanları kaplayan ince gözenekli olan bir yapı olduğu için kilometrelerce boya ulaşabilen genişlikte denizde serbest halde bir hayalet şeklinde gezerek avlamaya devam eden malzemelerdir. Ya da denizin dibine çökerek kurşun ve benzeri malzeme olarak kimyasal kirliliğe sebep olmaktadır. En önemlisi de hayalet ağlarla ilgili yapılan bilimsel çalışmalarda yaklaşık 4 ile 20 yıl arasında aktif olarak denizde avlamaya devam ettiği tespit edildi. Hayalet ağların yaptığı avlar hiçbir şekilde ekonomiye dönüşmüyor. Ekolojiye ve biyoçeşitliliğe zarar veriyor. Balıklar başında olmak üzere tüm kabuklulara, yumuşakçalara, denize bulunan balinalar, yunuslar, köpek balıkları gibi canlılara ve memelilere, deniz kuşlarına ve hatta kıyılara geldiğinde diğer hayvanlara da zarar veren bir atık grubudur. Denizde sürekli gezdiği için sürekli yer değiştiriyor. Farklı bölgelerde bilinmeyen alanlarda avlamaya öldürmeye devam eden bir sisteme hayalet ağ diyoruz. Yaptığı avcılığa da hayalet avcılık diyoruz. Sistem ve kural dışı bir avcılık gerçekleşiyor" dedi.
Bakmadan Geçme