Erkılınç: 'İnternet Haber Sitelerimiz Concorde Sendromu yaşıyor'
Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Cavit Erkılınç, birçok internet haber sitesinin arama motorları ile geçmişten bugüne kurduğu ilişkide sürekli olarak tek tarafın kazandığını belirterek, bu durumdaki haber sitelerinin adeta kaybedenin vazgeçmekten korktuğu Concorde Sendromunu yaşadığını söyledi.
“İyi niyetimize rağmen yanıltma peşindeler”
Mesleğin devamlılığı ile resmî ilan ve reklam ekosisteminin muhafazasının geleceği olarak gördükleri internet haber sitelerine dair görüşlerini paylaşan Genel Müdür Erkılınç, şöyle devam etti: “2022 yılında ‘özgür basını susturamazsınız’ manşetleriyle mücadele ede ede Basın Kanununu değiştirerek internet haber sitelerinin süreli yayın kapsamına alınmasını sağladık. Devlet kurumlarımızın ekonomik gerekçelerle kendileri açısından bakıldığında son derece haklı itirazlarına rağmen gazetelerimizin kazancına dokunmadan internet haber siteleri için ayrı bir ilan ve reklam ekosistemi kurduk. Çalışanların; özlük hakları, basın kartları, protokol listelerinde yer alma gibi diğer kazanımlarını zaten biliyorsunuz. Buna karşılık haber sitelerimizden tek bir şey istedik: Samimi bir şekilde mesleğe yaraşır gazetecilik yapın. Mevzuatımızı da beklentilere göre şekillendirdik.
Akademisyenler, iletişim uzmanları, hukukçular ve meslek duayenlerinden oluşan 800’e yakın kişinin görüşünü aldık. Öyle ‘ben yaptım, oldu’ gibi bir tavra bürünmedik. Açık açık ‘sahayı bir görelim, gerekirse yönetmeliği güncelleriz’ diye de ilan ettik. Sözümüzde durduk, daha birinci yıl dolarken güçlü haber sitelerinin itirazlarına rağmen yönetmeliğimizdeki asgari trafik şartlarını yüzde 50 düşürdük. Ancak tüm bu iyi niyetimizin ve çabamızın karşılığında sitelerimizin bir kısmı kadroda, mekanda, ziyaretçi trafiklerinde, Kurumumuzu yanıltma girişimlerini sürdürdü. Ekseriyetle bunu gazetelerimiz, kendilerine ait haber siteleri için yaptı. Üstelik, ‘kötü alışkanlıklarınızı gözbebeğimiz olan yeni mecraya taşımayın’ dememize rağmen bu yaşandı.”
“Yönetmeliğe uyulsaydı, bunların hiçbirisi yaşanmayacaktı”
Konuşmasında internet haber sitelerinin arama motorlarıyla kurduğu ilişkiye değinen Erkılınç, ne Kurumun ne de BİK Analitik uygulamasının arama motorları ile uzaktan yakından ilgisi olmadığını vurgulayarak, “Kurum olarak biz şuna bakarız: Haber sitesi mevzuatımızda yer alan kurallara uyuyor mu, şartları yerine getiriyor mu, bunları yaparken sahteciliğe veya aldatmaya yönelik eylemleri var mı? Bunun ötesindeki her konu bizim dışımızdadır” şeklinde konuştu.
Algoritma değişikliklerinin ardından ziyaretçi trafiklerinde yaşanan düşüşe dair çözümün Basın İlan Kurumu’ndan beklenmemesi gerektiğini ifade eden Erkılınç, şunları söyledi: “Arama motorunun kodu üstte kalmış; tebliğ hazırladık, hepinize müdürlüklerimiz aracılığıyla tek tek duyurduk ama sen gereğini yapmamışsın. Arama motorundan para kazanacakmışsın; kazan, itirazımız yok. Lakin oradan para kazanmak uğruna beni yok sayma. Çünkü senin nezdinde en büyük ilan ve reklam veren zaten benim. ‘Arama motoru beni yasakladı, haber kategorisinde yer vermiyor veya aramalarda çıkarmıyor. Bu nedenle haber siteme trafik alamıyorum’ deniyor. Kimse kusura bakmasın, ben de sorarım; acaba ne yaptın da yasaklandın? ‘Yok algoritma değişikliğine gitmiş, yok haberler silinmiş, yok trafikler alt üst olmuş’ şeklinde uzayıp giden bir sürü mazeret. Söz konusu algoritma değişiklikleri haber sitelerinin bir kısmını etkiliyor, bir kısmını etkilemiyorsa; her bir yayına özel uygulama da yoksa bu durumda yapılması gereken öncelikle ‘nerede hata yaptık’ sorusuna cevap aramaktır.
Geçtiğimiz yılın yaz aylarından bu yana haber sitelerimiz sürekli bu konuyu önümüze getiriyor. Bu sitelerin kaçı, algoritma değişikliklerinin neleri içerdiğine, neyi hedeflediğine bakmışlar gerçekten merak ediyorum. Hazır beni yakaladınız, birkaçını söyleyeyim. Her şeyden önce gerçek profil istiyor. ‘Dünya genelinde milyarlarca dolarlık ilan-reklam yayımlatıyorum, benden para kazanabilmek için gerçekte var olmayan kişileri bana yönlendirme’ diyor. Devam edersem ‘içerikte özgünlük’, ‘güvenilirlik’ ve ‘kalite’ vurgusu yapıyor. Hatta talebini daha da açarak ‘bilgi derinliği’, ‘orijinallik’ ve ‘etkileşim’ kavramlarının altını çiziyor. Bizim mağdur sitelerimiz ne yapıyor; neredeyse 2 gün arayla ‘Hurda araçta ÖTV indirimi’, 3 gün arayla ‘Emekliye zam müjdesi’ başlığı atıyor. Yeni Zelanda’da olmuş kazayı sanki ülkemizde olmuş gibi servis ederseniz, bir gün biri çıkar, ‘yeter artık, dur’ der. Şayet internet haber sitelerimiz, 2023’te yayımlanan yönetmeliğimize uysalardı, bunların hiçbirisi başlarına gelmeyecekti, çünkü arama motorlarından önce yapılması gerekenleri madde madde sıralamıştık. Keza, algoritma değişiklikleri sonrasında bir tek okur kaybetmeyen haber sitelerimiz var, şimdi bizlere teşekkür ediyorlar.”
Bakmadan Geçme
