Anadolu'nun Kültürel Mirası 'Geleceğe Miras' Projesi ile Yeniden Canlanıyor
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın restorasyon ve kazı çalışmaları, antik kentlerde ziyaretçi sayısını artırıyor.
Türkiye, pandemi sonrası dönemde kültürel miras alanında sessiz ama köklü bir dönüşüm yaşıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü öncülüğünde yürütülen çalışmalar sayesinde 2020’den bu yana 8 yeni ören yeri ziyarete açıldı, 30’dan fazla ören yerinde kapsamlı yenileme ve altyapı düzenlemeleri tamamlandı.
12 Ay Kazı Modeli ile Kesintisiz Arkeoloji
Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre; “Geleceğe Miras Projesi” ile Türkiye genelinde kazı sayısı 150’den 251’e, yıllık kazı sayısı ise 800’e yükseldi. Side, Patara, Laodikya, Aizanoi, Stratonikeia ve Dara gibi ören yerlerinde yürütülen kazılar hem bilimsel araştırmalara hem de turizm görünürlüğüne katkı sağladı.
Projeyle birlikte Efes’te restorasyon çalışmaları, Stratonikeia’da antik yol ve agora düzenlemeleri, Aizanoi’de tiyatro–stadyum düzenlemesi, Dara’da ziyaretçi rotası ve ışıklandırma, Laodikya’da kutsal alan yapılarının ayağa kaldırılması ve Side Antik Kentindeki restorasyonlar tamamlandı. Ayrıca UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Arslantepe Höyüğü, Gordion ve Sardes antik kentleri ziyaretçi kapasitesini artırdı.
Deneyim Odaklı Ziyaret ve Gece Müzeciliği
Yeni nesil ören yeri anlayışıyla yalnızca arkeolojik yapılar değil, deneyim odaklı uygulamalar da öne çıkıyor. Ziyaretçi karşılama merkezleri, sesli rehber sistemleri, artırılmış ve sanal gerçeklik destekli anlatımlar ile yerel üreticilerle kurulan butik satış alanları hem turizm hem de yerel ekonomiyi güçlendiriyor. 2025 yılında 27 farklı noktada uygulanacak gece müzeciliği ile turistler, uygun ışık ve hava koşullarında antik kentleri gezebilecek.
Pandemi öncesi 30–33 milyon seviyesinde olan müze ve ören yeri ziyaretçi sayısı, 2024’te eski seviyesine ulaştı. Göbeklitepe, 2019’da 412 bin ziyaretçiden 2023’te 700 binin üzerine çıkarak artışın simgesi oldu. 2025’te Türkiye genelinde ziyaretçi rekoru kırılması hedefleniyor.
Türkiye, 2020 sonrası dönemde kültürel mirasını sadece korumakla kalmayıp, sürdürülebilir turizm ve yerel kalkınma ekseninde yeniden tanımlıyor. Anadolu’nun binlerce yıllık sessiz tanıkları, artık ekonomik ve kültürel aktörler hâline geliyor.