POZİTİF DİSİPLİN

Ebeveynlik, çocuk yetiştirme sürecinde karşılaşılan zorlukları ele almayı ve çocuklara doğru yolu göstermeyi içerir. Bu bağlamda “disiplin,” çoğu ebeveynin aşina olduğu ancak zaman zaman karmaşık hale gelen bir kavramdır. Genel olarak disiplin, belirli bir düzeni, kuralları ve davranış standartlarını sürdürmeyi ifade eder. Ancak pozitif disiplin, sadece kurallara uymayı değil, aynı zamanda çocukların duygusal gelişimini ve öz-yönetim becerilerini güçlendirmeyi hedefler.
Pozitif disiplin, çocuk yetiştirme sürecinde sevgi, anlayış, ve rehberlik temelli bir yaklaşımı benimseyen bir disiplin modelidir. Geleneksel cezalandırma yöntemlerine odaklanan yaklaşımların aksine, pozitif disiplin, çocuklara olumlu davranışları öğretmeye ve onları kendi sorumluluklarına yönlendirmeye odaklanır.
Pozitif Disiplin Ana İlkeleri:
1.    Rehberlik ve Öğretme: Çocuklara istenmeyen davranışlarının nedenlerini anlamaları için rehberlik eder ve olumlu davranışları öğretir.
2.    Empati ve Anlayış: Ebeveynler, çocuklarının hissettiği duyguları anlamaya çalışarak empati kurar, böylece etkili iletişim ve bağ kurabilir.
3.    Sevgi Dolu İletişim: Çocuklarla sevgi dolu bir iletişim kurmayı teşvik eder, bu da güvenli bir bağlanma ortamı yaratır.
4.    Sorumluluk Alma: Çocuklara sorumluluk almayı öğretir, böylece kendi kararlarını vermeyi ve sonuçlarıyla baş etmeyi öğrenirler.
5.    Uzun Vadeli Düşünme: Çocuğunuzun davranışlarına uzun vadeli bir perspektiften yaklaşır, anlık cezalar yerine kalıcı olumlu davranış değişikliklerini hedefler.
6.    İşbirliği: Ebeveyn ve çocuk arasında işbirliği ve iletişimi güçlendirir, çocuğun katılımını teşvik eder.
Pozitif disiplin, sadece istenmeyen davranışları düzeltmekle kalmaz, aynı zamanda çocukları etik değerlerle donatarak onların olumlu bireyler olarak gelişmelerine katkıda bulunur. Bu yaklaşım, aile içinde sağlıklı bir iletişim ve güçlü bir bağlanma oluşturarak çocukların duygusal zekalarını ve özsaygılarını güçlendirir. 
Pozitif disiplin, çocukları sevgi ve rehberlikle yönlendiren etkili bir yaklaşımdır. İşte ebeveynlerin çocukları üzerinde uygulayabilecekleri pozitif disiplin örnekleri:
1.    Olumlu Takdir: Çocuğunuzu başarıları konusunda takdir edin ve bu olumlu davranışı ödüllendirin. Bu, çocuğunuzun olumlu davranışları tekrarlamasını teşvik eder.
2.    Soru Sorarak Yönlendirme: Çocuğunuza yönlendirici sorular sorarak, kendi çözümlerini düşünmelerine yardımcı olun. Bu, sorumluluk almayı teşvik eder ve problem çözme becerilerini geliştirir.
3.    Sınırları Açıklamak: Kuralları net bir şekilde belirleyin ve çocuğunuza neden bu kurallara uymanın önemli olduğunu anlatın. Bu, çocuğunuzun kuralları anlamasına ve içselleştirmesine yardımcı olur.
4.    Alternatif Davranışları Öğretme: İstenmeyen davranışlarla başa çıkma konusunda çocuğunuza alternatif davranışlar öğretin. Bu, olumlu seçenekler sunarak çocuğunuzun daha sağlıklı tepkiler geliştirmesine yardımcı olur.
5.    Duygusal Destek: Çocuğunuzun duygusal ihtiyaçlarına duyarlı olun. Sık sık duygusal olarak bağlantı kurmak, çocuğunuzun güvenli hissetmesini sağlar ve olumlu davranışları teşvik eder.
6.    İşbirliği ve Anlaşma: Sorunları çözmek için çocuğunuzla işbirliği yapın. Onların fikirlerini dinleyin, anlayış gösterin ve birlikte çözümler bulun. Bu, çocuğunuzun kendi sorumluluklarını almasına yardımcı olur.
7.    Zaman Yönetimi: Çocuğunuza zaman yönetimi becerilerini öğretin. Rutinler oluşturarak, çocuğunuzun günü planlamasına ve sorumluluk almasına destek olun.
Bu örnekler, çocukları olumlu bir şekilde yönlendirmek ve onların sorumluluk almasını teşvik etmek için kullanılabilir. Her çocuk farklı olduğu için, ebeveynler bu örnekleri çocuklarının bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlayabilirler.
Pozitif disiplin sevgi, anlayış ve rehberlikle yönlendiren bir yaklaşım olarak ebeveynlere bir dizi önemli yarar sunar:
1.    Olumlu Davranış Gelişimi: Çocuklara olumlu davranışları öğretir ve bu davranışları benimsemelerini teşvik eder. Bu, çocuğunuzun pozitif alışkanlıklar geliştirmesine yardımcı olur.
2.    İletişim ve Bağlanma: Sevgi dolu bir iletişim ve rehberlik, çocuklarınızla güçlü bir duygusal bağ kurmanıza olanak tanır. Ebeveyn ve çocuk arasındaki bağları güçlendirir.
3.    Özsaygı ve Güvenin Artması: Çocukların özsaygısını güçlendirir ve sorumluluk alarak güven kazanmalarına yardımcı olur. Olumlu davranışları takdir etmek, çocuğunuzun kendine olan güvenini artırır.
4.    Problem Çözme Becerileri: Çocuklara sorunları çözme ve alternatif davranışları benimseme becerilerini öğretir. Bu, çocuğunuzun günlük yaşamda karşılaştığı zorlukları daha etkili bir şekilde yönetmesine yardımcı olur.
5.    Empati ve Duygusal Zeka: Çocuklarınızın başkalarının duygularını anlamalarına ve empati geliştirmelerine yardımcı olur. Bu, sosyal ilişkilerde daha başarılı olmalarına katkıda bulunur.
6.    Uzun Vadeli Sonuçlar: Geleneksel cezalandırma yöntemleri kısa vadeli sonuçlar doğurabilirken, pozitif disiplin uzun vadeli olumlu davranış değişiklikleri sağlar. Çocuğunuzun yaşam boyu süren sağlıklı alışkanlıklar geliştirmesine yardımcı olur.
7.    Aile İçinde Olumlu Ortam: Aile içinde olumlu bir atmosfer oluşturur. Sevgi ve anlayış temelli bir yaklaşım, aile üyeleri arasında daha sağlıklı ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunur.
Sonuç olarak, pozitif disiplin yaklaşımı, çocuk yetiştirme sürecinde çok önemlidir ve ebeveynlerin çocuklarına uzun vadeli kalıcı davranış değişimi kazandırmak için etkili bir yöntemdir.

Kaynak: “Beni Ödülle Cezalandırma.”Dr. Özgür Bolat, Doğan Kitap, 2017, İstanbul.