Mesleki eğitimde altın çağ: Üretimde, iş birliğinde ve istihdamda rekor artış
Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı meslek liseleri, artık yalnızca eğitim verilen kurumlar değil doğrudan üretim yapan ve ülke ekonomisine katkı sağlayan merkezler haline geldi. Bakanlık verilerine göre 2019'da 356 milyon TL olan döner sermaye gelirleri, 2024'te 7,1 milyar TL'ye yükselerek son beş yılda yaklaşık 20 kat artış gösterdi.
Gelirlerin büyük bölümü atölyelerin modernizasyonu, makine-teçhizat yenilemesi ve öğrencilerin pratik eğitim süreçlerine aktarılıyor. Böylece öğrenciler gerçek üretim ortamında mesleki beceriler kazanarak iş dünyasına daha donanımlı şekilde hazırlanıyor.
Mesleki eğitim ‘ilk tercih’ olma yolunda
40’tan fazla ilde sanayi, ticaret odaları, organize sanayi bölgeleri ve sektör temsilcileriyle yapılan istişareler sonucunda hazırlanan “Mesleki ve Teknik Eğitim Politika Belgesi”, 2024 yılı Ağustos ayında yürürlüğe girdi.
Belge, erişim, iyileştirme ve istihdam ekseninde 74 strateji içeriyor. Yeni uygulamalar, mesleki eğitimi sadece eğitim alanı olmaktan çıkarıp güçlü bir paydaş iş birliği zeminine taşıdı.
Yeni atölyeler ve okul modelleri dikkat çekiyor
2024 yılında 11, 2025’te ise 1 yeni atölye daha açılarak üretim kapasitesi genişletildi. Savunma sanayisinin nitelikli insan kaynağını yetiştirmek amacıyla başlatılan Millî Yetkinlik Hamlesi (ELMAS Programı) kapsamında 12 ildeki 13 mesleki ve teknik Anadolu lisesi sektöre entegre edildi.
Ayrıca “sektör içi okul”, “sektöre entegre okul”, “ihtisas MTAL” ve “Bölge MTAL” uygulamalarıyla eğitim-istihdam ilişkisi güçlendirildi. Eğitimde fırsat eşitliği kapsamında da 21 ilde 22 Bölge MTAL hayata geçirildi.
Erken yaşta meslek yönlendirmesi başladı
Ortaokul öğrencilerinin yeteneklerini erken yaşta keşfetmeleri amacıyla “Zanaat Atölyeleri” kuruldu. Bu kapsamda 12 alanda 147 modüler kurs programı uygulamaya alındı.
Ayrıca öğrencilerin mesleklerle uyumunu tespit etmeyi amaçlayan “Mesleki Eğilim Belirleme ve Beceri Ölçme Bataryası” geliştirildi.
Geleceğin meslekleri için yeni alanlar oluşturuldu
Mesleki eğitim müfredatı; dijital dönüşüm, yeşil dönüşüm ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli doğrultusunda yeniden yapılandırıldı.
Bu kapsamda yapay zekâ, endüstriyel kalite kontrol ve havacılık-uzay teknolojisi gibi alanlarda yeni bölümler açıldı.
Türkiye’nin yedi bölgesinde planlanan gastronomi liselerinin ilk örnekleri ise İstanbul ve Erzurum’da eğitime başladı.
Üreten okullar modeli güçlü şekilde uygulanıyor
Mesleki ve teknik eğitim, veriye dayalı stratejiler, güçlenen sektör iş birlikleri ve sahada karşılık bulan üretim modeliyle bugün yeniden cazibe merkezi haline gelmiş durumda. Bakanlık verileri, modelin yalnızca söylemde değil; sahada ölçülebilir başarıyla uygulandığını gösteriyor.
Mesleki eğitim Türkiye’nin gelecek garantisi
Mesleki ve teknik eğitim; üreten, kazandıran ve yetkin bireyler yetiştirerek Türkiye Yüzyılı hedeflerine güçlü katkı sağlıyor. Bu dönüşüm, mesleki eğitimin artık gençler için “ilk tercih” olmaya başladığını açıkça ortaya koyuyor.