Emekli Öğretmen 50 Ülkeden Topladığı Tohumlarla Tropikal Bahçe Kurdu

 Samsun'da yaşayan bir emekli öğretmen, 50 farklı ülkeden topladığı 200 çeşit meyve-sebze ile tropikal bahçe oluşturdu. Anavatanı Amerika, Çin, Rusya ve Avustralya olan onlarca meyve ve sebzeyi Samsun'daki evinin bahçesinde yetiştiren üretici, ‘olmaz' denilen birçok ürünü yetiştirip, tohumlarını da geleceğe saklıyor.

Yurt dışında görev yaptığı yerlerde gördüğü meyve ve sebzeler dikkatini çeken 73 yaşındaki emekli öğretmen Hakkı Albayrak, görev yaptığı ve gezdiği yabancı ülkelerde gördüğü ürünlerin tohumlarını getirerek Samsun'daki evinin bahçesinde yetiştirmeye başladı.

Seracılık yapmayan, Karadeniz iklimi ile tropikal ve subtropikal meyve ve sebzelerde doğal ürünler yetiştirdiğini ifade eden Albayrak'ın bahçesi, 20 sene içerisinde tropikal bahçeye dönüştü. Çin fasulyesinden Kızılderili muzuna, Hindistan ağaç kavunundan Meksika avokadosuna, Frenk üzümünden goji berrye kadar anavatanı kıtalar ötesindeki 200 çeşit ürün yetiştiren Hakkı Albayrak, ürettiği meyveleri tüketmeye, türetmeye, tohumlandırmaya ve satmaya devam ediyor. Albayrak son olarak da bahçesinde Türkiye'de ve Avrupa'da pek bilinmeyen mor, siyah, kahverengi, turuncu ve sarı renkli domatesler üretiyor.

“Yetkililer 'pepino Samsun'da olmaz' dedi, ben de 100 ton üretip sattım”

Tropikal sebze-meyve yetiştiriciliğine 1997'de Peru'ya özgü içi kavuna benzer pepino üretimi ile başladığını ifade eden Hakkı Albayrak, "Bazıları bana, ‘Olmaz denileni yapan adam' diyor, doğrudur. İlk ürünüm pepinodur. 1997'den beri üretiyorum. Yurt dışından getirdim. Türkiye'de yoktu ve bilinmiyordu. Ziraat mühendisleri ile tarım ve orman müdürlüğü personeller, pepino için, ‘Türkiye'de yetişmez, subtropikal bir üründür' dedi. Bu pepino nisanda dikildiğinde eylüle doğru meyve veriyor. Fidesini bir dahaki seneye aktarabilirsek, başarabilirim diye düşündüm. ‘Olmaz' dedikleri halde denemeye karar verdim. 2007'de 100 tonun üzerinde pepino ürettirdim ve alıcılarla buluşturduk" dedi.

“Don dolayısıyla bu yıl ilk kez avokado hasadı yapamadım”

Karadeniz'de tek bir ağaçtan her yıl 1 tona yakın avokado hasadı yapan Hakkı Albayrak, "Samsun'daki evimin bahçesinde paw paw denilen Kızılderili muzu var. Bu sene don onu de etkiledi. Avokadodan ilk defa bu yıl meyve alamadım. Don nedeniyle ondan da mahrum kaldık. Geçen sene 800 tane avokado hasat etmiştim. Anavatanı Meksika olan bu avokado piyasada yok. Çünkü tanesi 300-400 gram geliyor. Bu yıl iki kez vuran don, meyve ve sebzeleri olumsuz etkiledi" diye konuştu.

“Kırmızı domates, Türkiye haricinde tüketilmiyor, ben de renkli domates üretiyorum”

Türkiye'de tüketilen kırmızı domatesin Amerika ve diğer kıtalarda rağbet görmediğini ve kendisi de renkli domatesler ürettiğini dile getiren Albayrak, "Tarlamda ayrıca renkli domatesler var. Dünyada 4 bin domates çeşidi var. Domates, mısır ve patates gibi ürünler, vatanımıza Amerika'dan geldi. Anadolu'ya o zaman sadece kırmızı domates gelmiş. Avrupa haricinde Amerika'da kırmızı domates bulamazsınız. Çünkü kırmızı domates oralarda kıymetli değil. Mor ve siyah domates yetiştirip, onları tüketiyorlar. Mor, kahverengi, siyah domateslerin lezzeti kırmızıya göre daha iyi. Sağlık açısından da daha iyi olduğunu söylüyorlar. Çünkü renkli sebze ve meyvelerin sağlık açısından kansere daha iyi geldiği ifade ediliyor. Bu renkli domatesleri kendim kabuğu ile tüketiyorum. Çünkü vitamini kabuğunda. Ayrıca farklı olan ürünleri yetiştirmeyi tercih ediyorum. Herkeste olan ürünler zaten vatandaşlar tarafından yetiştiriliyor" şeklinde konuştu.

“1955'ten beri böyle don görmedim, tüm sebze ve meyveler olumsuz etkilendi”

Tüm ülkede etkili olan zirai don nedeniyle kendi meyve ve sebzelerinin de olumsuz etkilendiğini vurgulayan Albayrak, "1955'ten Samsun'da meyve-sebze yetiştiriyorum. İklimi o yıldan itibaren biliyorum. Eskiden de çok kar yapıyordu ama böyle bir don olduğunu hiç görmedim. Bu sene tüm meyve ve sebzeler dondan etkilendi. Şu anda da ürünler hava durumundan etkileniyor. Kışın ve son baharda don, şimdi de aşırı sıcaklar ürünleri olumsuz etkiliyor. Umarım, iklim düzelir ve meyve-sebze üreticiliği zarar görmez" ifadelerini kullandı.

Albayrak, bu herkes tarafından bilinmeyen ve üretilmeyen sebze-meyvelerin yaygınlaşması için tohum takas festivallerine katılarak dağıttığına da dikkat çekerek, şunları söyledi: "Geçen yıl 600 paket tohum dağıttım. Ordu-Fatsa'da tohum takas şenliğinde bu tohumları halka dağıttım. Her yıl tohum takasa Ordu'dan araba gönderip, beni alıyorlar ve ben de farklı ürünleri oralardaki vatandaşlara dağıtıyorum."