Ay Tutulması Depremleri Tetikler mi? Bilim İnsanından Net Yanıt
Türkiye'de 7-8 Eylül gecesi izlenebilecek 'Kanlı Ay' tutulması, sosyal medyada deprem söylentilerini yeniden gündeme getirdi. Deprem Bilimci Serkan İçelli, ay tutulmalarının depremler üzerinde etkisi olmadığını vurgulayarak, 'Gökteki olaylar yerdeki tektonizmayı etkilemez' dedi.
Türkiye, 7-8 Eylül gecesi yılın en dikkat çekici gökyüzü olaylarından birine sahne olacak. Halk arasında "Kanlı Ay" olarak bilinen tam ay tutulması, pazar günü Türkiye’nin birçok noktasından çıplak gözle izlenebilecek. Tutulma sırasında Ay, Dünya’nın gölgesine girdiği için kızıl bir renge bürünecek ve bu görsel şölen yaklaşık 1 saat 20 dakika sürecek. Ancak tutulma öncesinde ‘deprem olacak’ iddiaları yeniden gündeme geldi.
Öte yandan bazı sosyal medya kullanıcıları ve astrologlar, "Kanlı Ay" tutulmasının büyük depremleri tetikleyebileceğini öne sürdü Bu iddialar ise halkta merak ve endişeye neden olurken, konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Deprem Bilimci, Maden Teknolojisi ve Yerbilimleri Mühendisi Serkan İçelli, ay tutulmaları, dolunaylar ve gezegen dizilimlerinin depremlerle doğrudan bir ilgisinin bulunmadığını söyledi. İçelli, bunların hiçbir bilimsel tutarlılığı olmadığını belirterek, "Bunlar sadece kelime oyundur. Baktığınız zaman elektromanyetik dalgaların gelişi veya yer çekimi kütleden bahsettiğimizde depremlerle bir alakası olmadığını söyleyebiliriz. Bunlara inanmayalım" dedi.
“Hiçbir bilimsel veri yok”
Ay ve dünyanın birbirine oluşturduğu çekim kuvvetinden sonra depremlerin olduğu veya olacağı konusunda konuşmaların olduğunu belirten Serkan İçelli, "Ortalama 3 ay verip şurada bu olacak, şurada şu deprem olacak demenin depreme bir faydası yok. Bu depremler olağan bir şekilde oluyor. Mesela ağustos ayında olan dolunaya baktığımızda gece yarısı gerçekleşmiş. Biz buna dünyanın gravitasyonu diyoruz. Ay ve dünyanın birbirine oluşturduğu çekim kuvvetinden sonra depremlerin olduğu veya olacağı konusunda konuşmalar oluyor. Biz bunlara gülüp geçiyoruz çünkü hiçbir bilimsel gerçekliği yok ve sadece bazıları rastlantı olabiliyor. 100 depremden sadece 4 tanesi dolunaya denk gelmiş. 10 gün öncesi, 10 gün sonrası diye bir kavram yok. Bir maddeye kuvvet uyguladığınızda ancak o zaman ona etki edebilirsiniz" dedi.
“Gök ile yerin bir bağlantısı yok”
Havadaki olayların yerdeki tektonizmaya etki etmediğini söyleyen İçelli, "Dünyada gelgitler olabiliyor, su kütleleri hacim yer değiştirebiliyor. O zaman ağırlık merkezi değişiyor ve ufak kılcal kırıklar üstünde depremler meydana gelebiliyor. Ama karasal olarak toprakta birkaç cm yukarı doğru kabarma, aşağı doğru inme gibi hareketler gerçekleşebiliyor. Yerin 5 veya 10 km altına etki etmesi gibi bir şey yok. Ay’ın bize etkisi bir aracın kamyonun yanından geçmesi gibi diyebiliriz. Biz bir kamyon, ay da bir otomobil gibi düşünebilirsiniz. Gökteki gezegenlerin dizilişlerine, ayın konumuna göre tektonizma çalışmıyor. Gökle yerin herhangi bir bağlantısı yok. Havanın yerden haberi yok, yerin de gökten haberi yok. Havadaki olaylar, yerdeki tektonizmaya etki etmiyor" diye konuştu.
“Dezenformasyon kokan haberler”
Bu tür şeylere inanılmaması gerektiğini ifade eden İçelli, "En çok konuşulan ay tutulmaları, güneş tutulmaları denizdeki gelgitleri oluşturabiliyor ama aynı zamanda ay her yıl bizden 3,5 cm uzaklaşıyor. Bizim kuvvetimiz aya daha fazla etki ediyor. Bazı astrologlara bakıyoruz ayın 10’una dikkat çekiyor veya 20’sine dikkat çekiyoruz. Bunlar sadece kelime oyunları, hiçbir bilimsel tutarlılığı yok. Baktığınız zaman elektromanyetik dalgaların gelişi veya yer çekimi kütleden bahsettiğimizde depremlerle bir alakası olmadığını söyleyebiliriz. Bunlara inanmayalım. Bunlar tamamen sansasyonel, sizi provoke etmek için dezenformasyon kokan haberler. Sizin aklınız ile oynuyorlar. Kendinizi yem etmeyin" şeklinde konuştu.